Cranberry en vitamine C

Het sap van de cranberry (veenbes, Vaccinium macrocarpon) wordt door de amerikaanse indianen al generaties lang gebruikt ter behandeling van zowel acute als chronische urineweginfecties bij vrouwen. Bijzonder populair is de cranberry geworden ter preventie van cystitis.

De sterk zure en bittere smaak van het sap, evenals het hoge looizuurgehalte, wat een droog gevoel in de mond geeft, weerhoudt sommige mensen echter van het gebruik van cranberrysap. Daarnaast kunnen bij het gebruik van het sap bijwerkingen optreden in de vorm van maagklachten of diarree. Het aanbieden van cranberrysap in capsulevorm, ondersteund met ascorbinezuur, blijkt de therapietrouw echter duidelijk te bevorderen.

Het in cranberry aanwezige hippuronzuur heeft een bacteriostatische werking en wordt door sommige onderzoekers verantwoordelijk gehouden voor de werking tegen cystitis en/of ontstekingen van de nieren en urinewegen. Andere wetenschappers hebben aangegeven dat het sap een remmende werking heeft op de adhesie van bacteriën aan de blaaswand, met als gevolg dat de bacteriën direct via de urine worden uitgescheiden alvorens ze ook maar enige schade kunnen aanrichten.

Een onderzoeksteam onder leiding van Blatherwich en Long ontdekte per toeval dat de urine van personen die een grote hoeveelheid cranberrysap innamen, zuurder werd. In theorie zou deze verzuring de urinewegen ongeschikt maken voor verblijf van bacteriën, daar bacteriën een alkalische omgeving prefereren.

Naast cranberrysap blijken ook doseringen van ascorbinezuur in de orde van 3-6 gram per dag effectief te zijn in het remmen van bacteriegroei in de urine. Dit is grotendeels te danken aan het verzurend effect van ascorbinezuur op de urine. Deze verzuring maakt de urinewegen ongeschikt voor verblijf van bacteriën, daar bacteriën een alkalische omgeving prefereren.

Uit onderzoek bleek dat toevoeging van 1000 mg ascorbinezuur aan cranberrysap de pH van de urine duidelijk verlaagt, helaas niet tot consistent beneden 5,5, de pH die in eerder onderzoek nodig bleek om bacteriedodend te werken. De verwachting is dat hogere doseringen ascorbinezuur de pH nog sterker verlagen.

Niet gebruiken tijdens zwangerschap of borstvoeding.

Vanwege de zuurgraad kunnen zowel vitamine C (ascorbinezuur) als cranberry-extract bij gevoelige personen irriterend werken op de maagwand.

Interacties met reguliere of natuurgeneesmiddelen zijn mogelijk. De literatuur wijst op interacties met maagzuurremmers. Raadpleeg hiervoor een deskundige.

Urineweginfecties bij vrouwen hangen vaak samen met besmetting van de vagina vanuit het darmkanaal (via de anus). Ter bevordering van een gezonde darmflora wordt een goed probioticum geadviseerd, naast een goede multi.