PQQ heeft veel mogelijke klinische toepassingsgebieden, aangezien het op veel fysiologische processen inwerkt. De voornaamste werking van PQQ vindt plaats in de mitochondriën. Daar werkt het als co-enzym voor de citroenzuurcyclus, heeft het een zeer sterke anti-oxidatieve functie en zet het aan tot produceren van nieuwe mitochondriën, ook wel mitogenese genoemd. Het is duidelijk dat PQQ een erg belangrijke rol speelt in het produceren van energie en in het afremmen van veroudering.
Wetenschappelijke studies tonen aan dat PQQ daarnaast impact heeft op zowel ons microbioom, de werking van ons immuunsysteem als het bevorderen van cognitieve functie en het tegengaan van neurodegeneratie.
Dat PQQ de hersenen beschermt tegen oxidatieve schade en op die manier beschermend werkt tegen cognitieve achteruitgang als gevolg van neurodegeneratie, is in de wetenschap uitgebreid beschreven.
Neuro-inflammatie
Ook bij de behandeling van een depressie vervult PQQ een rol. Een depressie ontstaat vaak als gevolg van een ontstekingsreactie in de hersenen. Pro-inflammatoire cytokines in de hersenen geven dan aanleiding tot het ontstaan van neurologische en psychische symptomen van depressie. Het is dus aangewezen om zo snel mogelijk deze schadelijke neuro-inflammatie te remmen. PQQ kan zowel helpen de ontsteking te remmen als de hersenen te beschermen tegen oxidatieve schade als gevolg van deze neuro-inflammatie.
Glutamaatexces
Daarnaast is er nog een andere manier waarop neurologische of psychiatrische ziektebeelden kunnen ontstaan namelijk door een teveel aan glutamaat. Glutamaat is de belangrijkste excitatoire neurotransmitter bij de mens en is nauw betrokken bij alle leerprocessen en het vormen van het geheugen, maar het kan ook toxisch zijn als het niet goed wordt gereguleerd.
Idealiter wordt glutamaat als neurotransmitter vrijgegeven in de synaptische spleet om vervolgens te binden aan zijn receptor, de NMDA-receptor. Op die manier worden er boodschappen doorgegeven in de hersenen en kan glutamaat zijn functie uitoefenen zoals het voltrekken van leerprocessen en geheugen. Magnesium en GABA spelen een belangrijke rol in het reguleren van de NMDA-receptor. Lees meer over de werking van de NMDA-receptor in dit artikel.
Uit onderzoek is gebleken dat de neuronale toxiciteit geïnduceerd door een teveel aan glutamaat, een sterke rol speelt in het ontstaan van verschillende neurologische en psychiatrische ziektebeelden en vaak leidt tot depressief gedrag. Indien een teveel aan glutamaat aanwezig is door bijvoorbeeld hoge inname via de voeding (bijvoorbeeld E-nummers E 620 tot en met E 625) of niet optimaal werkt door bijvoorbeeld een lage magnesiumstatus, kan er stapeling ontstaan van glutamaat. Dit kan leiden tot beschadiging van de NMDA-receptor door oxidatieprocessen en dientengevolge het ontstaan van ziektebeelden, waaronder depressieve klachten. Bescherming van de NMDA-receptor tegen oxidatieve schade is dus erg belangrijk in het behandelen of voorkomen van depressies. PQQ speelt daar een grote rol in: verscheidene studies hebben aangetoond dat PQQ beschermt tegen glutamaat-geïnduceerde schade of celdood in de hersenen.
In de top 10 van de voedingsmiddelen met de hoogste concentratie aan PQQ staan onder andere gefermenteerde sojabonen, peterselie, groene thee, kiwi, papaya en spinazie. Zo kan het eten van voldoende van deze voedingsmiddelen al helpen om meer PQQ binnen te krijgen. Via de voeding nemen we echter vaak slechts 500 microgram op per dag. Bij het ontstaan van depressieve klachten kan het nuttig zijn om PQQ extra te suppleren om het herstel te bevorderen en bescherming te bieden tegen verdere schade. Een studie uitgevoerd in Japan in 2012 toonde een duidelijke daling van symptomen van depressie zoals stress, vermoeidheid en slechte slaapkwaliteit na orale suppletie met PQQ. Deze positieve effecten zijn belangrijke katalysatoren in de behandeling van een depressie.
Steeds vaker zien we mensen met stemmings- en depressieve klachten in de praktijk. In de eerste plaats is het belangrijk om de oorzaken van deze klachten te achterhalen. Vaak is het ontstaan van een depressie multicausaal. In de praktijk is dus ook een brede waaier aan interventies mogelijk en vaak broodnodig. Naast stressreducerende interventies, voedingsadvies, slaapadvies en beweegadvies kan suppletie een waardevolle aanvulling zijn en de patiënt uit de vicieuze cirkel halen. Meerdere suppletie en fytotherapeutische producten zijn mogelijk bij depressieve stoornissen, afhankelijk van het werkingsmechanisme die erachter schuilt. PQQ is inzetbaar bij elke vorm van depressie. Er zijn geen interacties met medicijnen bekend. In de therapeutische setting is de te hanteren dosis 10-20 milligram per dag.