De rol van neuronale stamcellen bij herstel van beschadigd hersenweefsel

Er wordt veel onderzoek gedaan naar de werking van onze hersenen. Vooral de neurogenese, het ontstaan van nieuwe neuronen, staat bij wetenschappers in de belangstelling. De nadruk bij die onderzoeken ligt vaak op de bijdrage die neurogenese geeft aan het verbeteren van de cognitieve functies.

Cognitieve functies kunnen (ook) afnemen bij schade aan bepaalde delen van de hersenen. De vraag die nog niet beantwoord was, is of neurogenese als dat het geval is eveneens een interessante rol kan spelen. Dus, of neurogenese kan helpen bij het herstel van beschadigd hersenweefsel. Recent onderzoek laat zien dat dit, in ieder geval bij muizen, het geval is.

Het onderzoek

Onderzoekers van de Hebreeuwse Universiteit in Jerusalem en de medische faculteit van de Universiteit van Helsinki onderzochten of neuronale stamcellen in staat waren om een zeer ernstig beschadigde gyrus dentatus in een muis te herstellen.

De gyrus dentatus is een kwetsbaar hersengebied. Het is een onderdeel van de hippocampus en het is betrokken bij het geheugen en de stemming. Het is ook een van de twee plaatsen in de hersenen waar volwassen neuronale stamcellen aanwezig zijn. Stamcellen zijn niet alleen belangrijk bij het behouden van een normale cel turnover, maar ook bij het herstellen van weefsel na beschadiging.

De onderzoekers veroorzaakten bij de muizen een zeer grote schade aan de gyrus dentatus. Deze schade leidde tot een significant groot verlies van de omvang van de gyrus dentatus. Onderzocht werd vervolgens hoe het zenuwstelsel van de muizen hierop reageerde.

Resultaten

Het zenuwstelsel van de muizen bleek in staat het lichaam te stimuleren om tot een nagenoeg volledig herstel van de beschadigde gyrus dentatus te komen.

Het zenuwstelsel bleek dit te doen door de proliferatie van de neuronale stamcellen in de gyrus dentatus te stimuleren en de overlevingsduur van deze stamcellen te vergroten. De neuronale stamcellen zorgden voor herstel van de beschadigde neuronen. De neuronale afferente en efferente verbindingen tussen de verschillende neuronen werden eveneens hersteld. Zelfs het ruimtelijk geheugen, het geheugen dat onder andere nodig is om je te oriënteren, dat verloren was gegaan werd hersteld.

Uit andere onderzoeken is inmiddels bekend dat het vermogen tot neurogenese afneemt als we ouder worden. In dit onderzoek is duidelijk geworden dat het herstelvermogen van de neuronale stamcellen ook afneemt bij een toegenomen leeftijd.

Conclusie

Het onderzoek laat zien dat in ieder geval bij muizen het lichaam, met name in de jongere jaren, een groot herstelvermogen heeft als er sprake is van serieuze schade aan dit kwetsbare deel van de hersenen. Onderzoek bij mensen moet nog volgen. Als ook uit onderzoek bij mensen blijkt dat neurogenese een belangrijke rol speelt bij het herstel van beschadigd hersenweefsel, dan onderstreept dat het belang van neurogenese bij het gezond ouder worden.

Uiteraard heeft het lichaam de juiste bouwstoffen nodig om neurogenese te kunnen laten plaatsvinden. Deze moeten dus in voldoende mate aanwezig zijn. In ons webinar *** zal ** daar uitgebreid bij stil staan. U kunt zich aanmelden voor dit webinar via onderstaande link: ***

Bron

Neurosci 2020; 10.1523/JNEUROSCI.1010-19.2019, Age-dependent remarkable regenerative potential of the dentate gyrus provided by intrinsic stem cells